U kontinentalnom dijelu Crne Gore pogoršan je kvalitet vode zbog uticaja čovjeka i neadekvatne zaštite, navodi se u izvještaju Ministarstva ekologije, održivog razvoja i razvoja sjevera. U informaciji o stanju životne sredine u Crnoj Gori za 2023. godinu, koju je Vlada Crne Gore usvojila u četvrtak, upozorava se i da većina vodozahvata ima uspostavljenu samo neposrednu zonu zaštite.
„U primorskom dijelu osnovni prirodni negativni faktor kvaliteta podzemnih voda je uticaj slane morske vode na niske kraške izdane u priobalju… U kontinentalnom dijelu prirodni kvalitet voda na skoro svim izvorištima podzemnih voda pogoršan je dominantno antropogenim uticajima i rezultat je neadekvatne sanitarne zaštite i neodgovarajuće sanitacije slivnog područja“, navodi se u izvještaju.
U Vladinom dokumentu, koji su sačinili ministarstvo i Agencija za zaštitu životne sredine, pojašnjava se da je od 32 ispitana vodoizvorišta 60 odsto imalo dobro stanje vode, dok je u 40 odsto slučajeva voda bila loša. Dok se Manastirsko Vrelo u Beranama i Ali Pašini izvori u Plavu navode kao najčistija vodoizvorišta, upozorava se da vodoizvorišta u Pljevljima, Bijelom Polju, Plantažama, Ulcinjskom polju i selima Vranj i Drešaj u Tuzima imaju vodu lošeg kvaliteta.
Pojašnjava se i da su komunalne i industrijske otpadne vode jedne od glavnih zagađivača površinskih i podzemnih voda, jer se na pojedinim mjestima direktno ulivaju u vodotoke bez prečišćavanja.
Kao rijeke koje su imale loš kvalitet vode tokom ispitivanja navode se Morača kod Zlatice i ispod Vukovaca, Cijevna u selu Dinoša, Zeta u Danilovgradu i kod Vranjskih njiva, Lim kod Marsenića Rijeke, kao i Ćehotina ispod kolektora, dok je veoma loš kvalitet vode zabilježen na dva lokaliteta rijeke Bojane.
U dijelu izvještaja koji analizira kvalitet vode za piće u Crnoj Gori upozorava se da rezervoari koji postoje u sistemima nekoliko gradskih vodovoda nijesu sanitarno zaštićeni na adekvatan način, kao i da je razvodna mreža većine gradskih vodovoda dosta stara. Pojašnjava se i da se u svim gradskim vodovodima dezinfekcija vode ne sprovodi kontinuirano, dok samo nekoliko velikih gradskih vodovoda ima uspostavljenu automatsku dozažu i registraciju nivoa hlora.
„Vodosnabdijevanje školskih objekata u ruralnim naseljima organizovano je preko seoskih vodovoda koji nemaju jasno definisane odgovornosti upravljanja vodosnabdijevanjem, kao ni planove sigurnog vodosnabdijevanja. Potrebno je uložiti dodatne napore u preduzećima koja se bave javnim vodosnabdijevanjem da se ispoštuju svi zahtjevi Zakona o obezbjeđivanju zdravstveno ispravne vode za ljudsku upotrebu, a primarno oni koji se tiču obavještavanja nadležnih organa i stanovništva o neusaglašenim uzorcima“, ističe se u Vladinom dokumentu.
Praćenje stanja životne sredine sprovedeno je sistematskim mjerenjem i ispitivanjem pokazatelja stanja životne sredine, što obuhvata praćenje prirodnih faktora. To podrazumijeva monitoring kvaliteta vazduha, vode, zemljišta, kao i alergeni polen, klimatske promjene, morski ekosistem, upravljanje otpadom, biodiverzitet, i buka.
U izvještaju su objavljeni i rezultati praćenja hemikalija i biocidnih proizvoda, sektorskih pritisaka na životnu sredinu i radioaktivnost. Monitoring se sprovodi na osnovu godišnjeg Programa monitoringa, koji priprema Agencija za zaštitu životne sredine i dostavlja ga Ministarstvu ekologije, održivog razvoja i razvoja sjevera najkasnije do 1. novembra tekuće godine za narednu godinu.
